Recensie: Paradies: Liebe
6 januari 2013, 19:21 | Jeroen
Regisseur en beroepsprovocateur Ulrich Seidl laat ons in Paradies: Liebe weer eens de naakte waarheid zien. De plompe Oostenrijkse moeder Teresa gaat naar Kenia op vakantie en laat zich daar in met jonge mannen die seks voor geld bieden. Seidl legt in deze film de mechanismen onder het sekstoerisme bloot.
Een touw op het strand
Teresa, een plompe Oostenrijkse vrouw en moeder van een tienerdochter, vertrekt in haar eentje op vakantie naar Kenia. Ze verblijft daar in een luxe resort aan de kust. De blanke toeristen liggen er te zonnebaden, gescheiden van de Afrikaanse werkelijkheid door een touw dat over het strand is gespannen. Aan de andere kant van het touw staan mannen te wachten om de toeristen armbanden, beeldjes van olifanten en nog heel veel meer te verkopen. Zodra Teresa het touw overstapt, wordt ze dan ook belaagd door de mannen.
Een vriendin van Teresa die in hetzelfde resort verblijft, leidt haar de weg naar de betaalde liefde. Zij heeft namelijk een Keniaanse vriend, eentje die naakt voor haar danst en die ze eindeloos kan kussen en likken vanwege “de bijzondere smaak van zijn huid”. Teresa is een stuk schuchterder dan deze vriendin. Ze zegt meteen dit niet te kunnen; ze is toch onaantrekkelijk en oud? Toch zorgt ze er duidelijk voor dat ze in de gelegenheid komt om met Keniaanse mannen in contact te komen. Ze stapt immers over het touw op het strand heen, iets dat we de andere toeristen niet zien doen. Al snel is het raak en in de loop van de film zien we haar met meerdere Keniaanse mannen het bed delen. Die mannen weten wat ze daarvoor terug willen: geld. Daartoe hangen ze hele verhalen over zieke familieleden op, die Teresa vervolgens gewillig slikt. Zo krijgen alle spelers van dit spel wat ze willen.
Voorbij uiterlijke onvolkomenheden
Althans, zo lijkt het. Maar Teresa laat in een gesprek met andere Oostenrijkse vrouwen in het resort weten wat ze echt wil: een beetje aandacht, een man die voorbij haar uiterlijke onvolkomenheden kijkt en haar liefheeft voor wie ze is. In Kenia kan ze de aandacht krijgen die zelfs haar dochter haar in Oostenrijk niet geeft. Maar oprechte liefde geven de Keniaanse mannen natuurlijk niet, hoe hard ze het ook roepen. Aan het eind van de film is Teresa dan ook ongelukkiger dan aan het begin. Ze is geconfronteerd met een waarheid die ze thuis makkelijk kon negeren: ze is eenzaam en heeft weinig kans om nog iemand te vinden om echt lief en leed mee te delen.
Regisseur en beroepsprovocateur Ulrich Seidl laat ons in Paradies: Liebe weer eens de naakte waarheid zien. Vrij letterlijk, want je zult meer naakte vrouwen van middelbare leeftijd zien dan je lief is. Het is het kenmerk van een regisseur die ons altijd de rauwe imperfecties van de mensheid toont. Hij combineert zijn oog voor het schokkende met een oog voor krachtige beelden die een situatie in een shot duidelijk maken, zoals het touw op het strand met de toeristen aan de ene en de verkopers aan de andere kant. Twee gescheiden werelden.
De mechanismen van het sekstoerimse
Provocaties zijn waardevol om de blik van het publiek te openen voor de onprettige dingen waar men het liefst de ogen voor sluit. Zo kan bewustwording worden gecreëerd. De vraag is Seidl hierin slaagt. Sekstoerisme is een bekend fenomeen, ook de variant van westerse vrouwen in Afrika heeft al ruime aandacht gehad. Wat de film van Seidl toch krachtig maakt is de genadeloze manier waarop hij de mechanismen die het sekstoerisme doen functioneren blootlegt. Het verlangen van de westerse vrouwen, de behoefte aan geld van de Keniaanse mannen en hoe deze fenomenen op voor beide partijen acceptabele wijze aan elkaar gekoppeld worden. Dat is het spel dat door Seidl wordt blootgelegd.
