Natianale Ballet: Mata Hari
27 oktober 2015, 11:41 | Jeroen
Het Nationale Ballet brengt een nieuw, grootschalig ballet over het turbulente leven van de Nederlandse spionne én danseres Mata Hari. De Friese Margaretha Geertruida Zelle – zoals Mata Hari’s echte naam luidde – is een van de meest iconische vrouwen in de Nederlandse geschiedenis.
Mata Hari’s fascinerende verhaal wordt door artistiek directeur Ted Brandsen en librettist Janine Brogt tot leven wordt gebracht. De wereldpremière van Mata Hari is op zaterdag 6 februari 2016 en is tot en met vrijdag 26 februari 2016 te zien in Nationale Opera & Ballet te Amsterdam.
Mata Hari
Mata Hari (1876 – 1917) werd 140 jaar geleden als Margaretha Zelle geboren in een gegoede Friese familie. Na een ongelukkig huwelijk zocht Zelle in Parijs het avontuur. Als de exotische, mysterieuze Mata Hari werd ze een van de beroemdste danseressen van haar tijd. Ze reisde door heel Europa, had overal hooggeplaatste minnaars en dat maakte haar tot een geschikte spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ze werd, al dan niet terecht, beschuldigd van dubbelspionage en stierf in 1917 voor een Frans vuurpeloton.
Mata Hari was een gepassioneerde vrouw voor wie het reële leven te beperkt was en die daarom voortdurend nieuwe beelden, nieuwe verschijningsvormen van zichzelf creëerde. Ted Brandsen wil vooral inzoomen op Mata Hari’s vermogen om zichzelf steeds opnieuw ‘uit te vinden’. Brandsen: ‘Ze heeft veel gedaantewisselingen ondergaan, als een Lady Gaga of Madonna van honderd jaar terug.’ Daarbij is het vooral haar overlevingsdrang, haar wil om hoe dan ook iets van haar leven te maken, die hem raken.
‘Mata Hari’s persoonlijkheid is’, zegt librettist Janine Brogt, ‘groter dan het leven zelf. Haar handelingen waren altijd theatraal, van een geïntensiveerde realiteit. Ze was een godin, duivelin, tovenares, diva, verschoppelinge. Ze was net zo veranderlijk als het weer, had tientallen gezichten. Ze is een mysterie, een droom, een mythe.
Oneindige inspiratiebron en beroemde vertolkingen
De mysteries rond haar persoon en haar dramatische, omstreden dood maakten Mata Hari tot een dankbaar onderwerp voor de filmindustrie. Beroemde actrices als Greta Garbo, Zsa Zsa Gábor, Marlène Dietrich, Jeanne Moreau, Sylvia Kristel en Maruschka Detmers speelden Mata Hari. Daarnaast werden er toneelversies, een televisieserie (met Josine van Dalsum) en een Broadway-musical over Mata Hari uitgebracht. Mata Hari werd door schilders als Isaac Israëls (1916) en John Singer Sargent (1906) vereeuwigd. Ook aan boeken over haar leven is geen gebrek, variërend van serieuze biografieën tot Tomas Ross’ thriller De Tranen van Mata Hari.
Tentoonstelling Lichte Zeden
In de tijdgeest van Mata Hari, die in 1902 naar Parijs vertrok, is van 19 februari tot en met 19 juni 2016 in het Van Gogh Museum Lichte zeden te zien: een spraakmakende tentoonstelling in samenwerking met het Parijse Musée d’Orsay over de verbeelding van prostitutie in de Franse kunst uit de jaren 1850-1910. Meer dan 120 schilderijen en werken op papier van grote namen als Degas, Toulouse-Lautrec, Van Gogh en Picasso zijn te bewonderen in de tentoonstelling die volledig wordt vormgegeven door Clement & Sanôu, de decor en lichtontwerpers van Mata Hari.
Artistiek team
Ted Brandsen (choreografie) werkt naast Janine Brogt (libretto), samen met de Britse componist Tarik O’Regan. O’Regan (1978) wordt beschouwd als een van de toonaangevende Britse componisten van nu. Onlangs ging zijn eerste opera Heart of Darkness in première in het Royal Opera House.
De kostuums voor Mata Hari – historisch gebaseerd, maar in een moderne interpretatie – worden ontworpen door François-Noël Cherpin. Het decor- en lichtontwerp is van het ontwerpersduo Clement & Sanôu (Eddy van der Laan en Pepijn Rozing).
Mata Hari Credits
Choreografie: Ted Brandsen
Libretto: Janine Brogt
Muziek: Tarik O’Regan
Decor- en lichtontwerp: Clement & Sanôu
Kostuumontwerp: François-Noël Cherpin
Muzikale begeleiding: Het Balletorkest o.l.v. Matthew Rowe
Voorstellingen in Nationale Opera & Ballet
Za. 6 (première), zo 7*, vr. 12, za. 13, zo. 14*, wo. 17, do. 18, za. 20, zo. 21*, di. 23, do. 25, vr. 26 februari 2016 Aanvang: 20.15 uur / *14.00 uur
Kaarten zijn verkrijgbaar bij het Kassabespreekbureau van Nationale Opera & Ballet Amsterdam. Online kaarten bestellen via de website
Foto: Campagnebeeld Mata Hari, danseres: Anna Tsygankova, fotografie: Petrovsky&Ramone